
Ιάννης Ξενάκης (1922 – 2001)
- Κοινωνικά
- 23 Ιουνίου 2023
Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες και αρχιτέκτονες του 20ού αιώνα, διεθνώς γνωστός ως «Iannis Xenakis». Οι πρωτοποριακές συνθετικές μέθοδοι, που ανέπτυξε συσχέτιζαν τη μουσική και την αρχιτεκτονική με τα μαθηματικά και τη φυσική, μέσω της χρήσης υπολογιστών αλλά και μοντέλων από τη θεωρία των συνόλων, τη θεωρία των πιθανοτήτων, τη θερμοδυναμική, τη Χρυσή Τομή, την ακολουθία Φιμπονάτσι κ.ά.
Παράλληλα, οι φιλοσοφικές του ιδέες για τη μουσική έθεσαν καίρια το αίτημα για ενότητα φιλοσοφίας, επιστήμης και τέχνης, συμβάλλοντας στο γενικότερο προβληματισμό για την κρίση της σύγχρονης ευρωπαϊκής μουσικής των δεκαετιών του 1950 και 1960.
Γεννήθηκε στη Ρουμανία και μετακόμισε αργότερα στην Ελλάδα φοιτώντας στο ΕΜΠ στο τμήμα πολιτικών μηχανικών όπου και αποφοίτησε το 1946 παρά τις δυσκολίες που υπήρχαν λόγω του πολέμου. Λίγο μετά την εισαγωγή του στο πολυτεχνείο οργανώνεται στο τότε παράνομο ΚΚΕ και την ΕΠΟΝ της οποίας μάλιστα γίνετε γραμματέας της οργάνωσης του πολυτεχνείου. Στα Δεκεμβριανά όπου έλαβε μέρος ως ομαδάρχης του λόχου Λόρδος Μπάιρον τραυματίζεται σοβαρά στο πρόσωπο από αγγλική οβίδα όπου χάνει και το ένα του μάτι.
Το 1947 φοβούμενος την εξορία φεύγει στο εξωτερικό όπου μέσω Ιταλίας και με την βοήθεια Ιταλών συντρόφων του φτάνει στο Παρίσι. Εκεί προσλαμβάνεται από τον διάσημο αρχιτέκτονα Λε Κορμπυζιέ με τον οποίο δουλεύει μαζί για 12 χρόνια ενώ ταυτόχρονα αναζητά δάσκαλο για να αναπτύξει την συνθετική του ικανότητα εκτός από την αρχιτεκτονική και στη μουσική που τόσο πολύ τον ενδιαφέρει.
Πειραματίζεται αρκετά και αλλάζει συνέχεια δασκάλους καθώς ο τρόπος σύνθεσης του είναι αρκετά πρωτοποριακός σε σχέση με την κλασική μέθοδο που ακολουθούνταν μέχρι τότε. Από το 1959 και μετά με κορύφωση την δεκαετία του 70΄ γίνεται παγκοσμίως γνωστός και βραβεύεται για το έργο του. Αξίζει να σημειωθεί πως παρά την παγκόσμια αναγνώρισή του , το ελληνικό κράτος τον κατηγόρησε για λιποταξία και τον καταδίκασε σε θάνατο, πράγμα που ίσχυε μέχρι και το 1974 . Πηγές: